O achado do testamento de Pardo de Cela revela que o mariscal tivo un fillo e que non foi executado en decembro

Os investigadores consideran que o mariscal foi partidario de Isabel la Católica e que foi sometido a un proceso xudicial

SANTIAGO DE COMPOSTELA, 22 Ene. (EUROPA PRESS) -

O achado do testamento do mariscal Pedro Pardo de Cela, localizado polo investigador do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) Eduardo Pardo de Guevara, achegou novos datos históricos á lenda desta figura, como o feito de que o mariscal tivo, ademais de dúas fillas, un fillo de curta idade que "non chegou á idade adulta" e que non foi executado, como di a tradición, o 17 de decembro de 1483, senón o tres de outubro e tras un proceso xudicial.

Así explicouno este martes o investigador Pardo de Guevara, que informou do achado de tres copias notariais deste testamento no arquivo da Real Chancelería de Valladolid, máximo órgano xudicial na época, a onde foron remitidas a raíz dun proceso xudicial iniciado en torno ao 1.505 polos herdeiros de Pardo de Cela e o Bispado de Mondoñedo.

"O testamento é un importante pola súa significación histórica", indicou Pardo de Guevara, quen precisou que, aínda que o mariscal non di nel nada da súa situación, as testemuñas que se mencionan evidencian que atopaba preso no momento de redactalo "na casa dun cóengo de Mondoñedo".

Ao mesmo tempo, as testemuñas que figuran na documentación aseguran estar presentes na entrega do documento, o día 3 de outubro de 1483, indicando ademais que ese mesmo día se produciu a execución, por "degüello", do mariscal. Esta data, que o investigador considera probada, desmente así a lenda de Pardo de Cela, que situaba a súa execución o día 17 de decembro, tras uns rápidos acontecementos na vila.

PARTIDARIO DE ISABEL A CATÓLICA

Eduardo Pardo de Guevara considera que os datos que se foron comprobando acerca da vida de Pardo de Cela, "afastan a súa figura cada vez máis da lenda". Neste sentido, recordou que está comprobado que non foi "irmandado da Revolución Irmandiña" e que foi partidario de Isabel la Católica e non de Juana la Beltraneja, a pesar de que a primeira, con posterioridade ao seu acceso ao trono español, ordenou a súa execución.

Así mesmo, as investigacións tamén confirmaron que os feitos non se desenvolveron coa rapidez coa que establece o "mito" de Pardo de Cela, dado que o asedio á fortaleza de A Frouxeira producírase "un ano antes", o Mariscal foi detido "no verán" e pasou por "un proceso xudicial" antes da súa execución.

Fronte a isto, a documentación do testamento de Pardo de Cela tamén confirma algúns puntos que, ata agora, se consideraban parte da lenda, como o feito de que o Mariscal, ademais de dúas fillas, tivo un fillo "bastardo" e "de curta idade" no momento da redacción do texto que, non obstante, "non chegou a idade adulta", dado que non se ten "ningunha a súa pegada documental".

Entre os documentos localizados por Eduardo Pardo de Guevara, que estivo a recompilar dende mediados dos anos 80, figura tamén o testamento de quen se pensaba que era a nai de Pardo de Cela e que a día de hoxe se considera á a súa avoa. Así mesmo, o investigador pon en dúbida que a esposa do Mariscal, dona Isabel de Castro, fose filla dos Condes de Lemos, e vincúlaa á beata Constanza de Castro, o testamento da cal "tamén se localizou".

RELACIÓN COA IGREXA

"Non creo que a relación de Pardo de Cela coa Igrexa de Mondoñedo fose difícil, só con algúns clérigos", indicou o investigador, ao tempo que informou de que a maior parte do testamento se refire a desembargos --devolucións-- de bens da igrexa.

De feito, os documentos achados corresponden a dúas versións do testamento con lixeiras variacións, dado que unha delas --a que o proceso xudicial considerou como válida, pero hoxe en día se cre que é a alterada-- inclúe unha mención expresa ao desembargo de bens en favor do Bispo de Mondoñedo, que venceu no proceso xudicial ante os herdeiros do Mariscal.

Os investigadores do CSIC que participaron neste achado realizarán un acto público o día 1 de febreiro para dar lectura ao testamento e analizalo dende diferentes puntos de vista.

Así mesmo, coa colaboración da Consellería de Cultura, levarase a cabo a súa publicación. O conselleiro, Jesús Vázquez, que participou na presentación do achado, destacou a importancia deste documento para "clarificar as conxecturas" sobre o Mariscal Pardo de Cela e "comprender" esta figura esencial da cultura galega.