BILBO, 5 (EUROPA PRESS)
Etxe bakoitzeko batez besteko gastua 36.331 eurokoa izan zen termino arruntetan 2023an Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE), aurreko urtean baino %4,0 handiagoa, aisia eta kultura taldean egindako gastua nabarmenduz. Pertsonako batez besteko gastua %4,5 hazi zen eta 15.570 eurokoa izan zen 2023an, Eustat euskal estatistika erakundearen datuen arabera.
Gastu taldeei dagokienez, etxe bakoitzeko batez besteko gastuen bilakaera goranzkoa izan zen 12 taldeetatik zortzitan. Etxe bakoitzeko batez besteko gastuak aisia eta kultura taldean izan zuen igoerarik handiena 2023an, %21,6ko hazkundearekin 2022ko datuen aldean; horrek esan nahi du etxe bakoitzeko batez besteko gastua 1.745 eurokoa izan zela urtean.
Hazkunde hori, batez ere, jolas, kirol eta kultur ondasun eta zerbitzuak taldean egindako gastuan oinarritu zen, talde horrek gastuaren %62 hartu baitzuen, pakete turistikoak taldean egindako %19ko gastuaren aldean; gainerako %19a ikus-entzunezko, argazkigintzako eta informazioa prozesatzeko ekipoetan, eta prentsa eta liburuetan egin zen.
Hazkunderik handiena izan zuen etxe bakoitzeko batez besteko gastuaren bigarren talde handiena bestelako ondasunak eta zerbitzuak izan zen (%8,4); ondoren zeuden jatetxeak eta hotelak (%6,2) -urtean zehar etxe bakoitzean 4.088 euroko batez besteko gastuarekin-, osasuna (%5,8) -kontzeptu horretan Euskadiko etxeek urtean batez beste 1.272 euro gastatu zituzten-, elikagaiak eta alkoholik gabeko edariak (%5,0) eta etxebizitza, ura, elektrizitatea, gasa eta bestelako erregaiak (%4,5).
Aitzitik, aurreko urtearen aldean, etxeko batez besteko gastuak gutxitu egin ziren irakaskuntza (-%15,6), altzariak, etxeko gaiak eta etxeko mantentze arrunterako gaiak (-%5,3) eta komunikazioak (-%3,2) taldeetan, aurreko urteetan izandako joerarekin jarraituz.
Kontsumoaren egiturari dagokionez, etxebizitza, ura, elektrizitatea, gasa eta bestelako erregaiak taldeko gastua izan zen EAEko etxeen gasturik handiena, herena baino gehiago kontzeptu horretara bideratu baitzuten (%35,4), hau da, etxe bakoitzeko 12.849 euro urtean 2023an. Gainera, gastu talde horrek etxeen guztizko gastu aurrekontuan zuen garrantzia %0,2 puntu igo zen 2022tik.
Hala eta guztiz ere, nabarmentzekoa da 2023an etxe bakoitzeko batez besteko gastua %8,8 jaitsi zela energia fakturan, elektrizitatearen gastua %11,9 jaitsi zen 2022. urtearekin alderatuta, eta gasarena %4,1; gastu horiek %9,6 eta %21,5 igo ziren 2022an, hurrenez hurren.
Etxeko batez besteko gastua elikadura eta alkoholik gabeko edariak taldean hamarren bat igo zen 2022an zuen pisuarekiko, eta gastuaren %15,7 izan zen 2023an, hau da, 5.714 euro etxe bakoitzeko. 2023an, bi taldeen artean (etxebizitza, honi lotutako gastuak eta elikadura) etxe bakoitzaren batez besteko aurrekontuaren %51,1 batu, 2022an %50,8 batu zuten bitartean. Jatetxeak eta hotelak taldean egindako gastuaren garrantziak ere gora egiten jarraitu zuen (4.088 euro urtean etxe bakoitzeko 2023an), %11,3ra iritsiz, 2022an %0,3 gehiago.
KONTSUMOKO GASTUA
Bestalde, EAEko etxeek kontsumoan egindako guztizko gastua 34.272 milioi eurora iritsi zen 2023an, termino absolutuetan, hau da, aurreko urtean baino %5,0 gehiago, bilakaera desberdinak erregistratuz gastu taldeetan.
Hala, guztizko gastuaren bolumenean esanguratsuenak diren bi taldeen gastuak, hots, etxebizitza, ura, elektrizitatea, gasa eta bestelako erregaienak eta elikagaiak eta alkoholik gabeko edarienak, %5,4 eta %5,9 igo ziren 2022aren aldean, hurrenez hurren.
Ondoren, EAEko etxeek jatetxeak eta hotelak taldean egindako guztizko gastua 3.856 milioi euro baino handiagoa izan zen, %7,2ko hazkundearekin 2022aren aldean. Nabarmentzekoa da, ehunekotan, aisia eta kultura taldean egindako gastu osoaren %22,8ko urteko hazkundea, 1.646 milioi euro izatera iritsiz. Guztizko gastua, aldiz, murriztu egin zen irakaskuntza (-%14,9), altzariak, etxeko artikuluak eta etxeko mantentze lan arruntetarako artikuluak (-%4,4) eta komunikazioak (-%2,3) taldeetan.
ETXE MOTAK
Etxearen tamainari dagokionez, kide bateko etxeek pertsona bakoitzeko 24.409 euroko batez besteko gastua egin zuten 2023an, EAEko batez besteko gastua (15.570 euro) baino %56,8 handiagoa. Aurreko urtearekin alderatuta, kide bateko etxeen gastua urtean 1.485 euro igo zen pertsonako, batez beste.
Bi kideko etxeak, pertsona bakoitzeko batez besteko gastua 18.462 eurokoa izanik, batez bestekoaren %18,6 gainetik egon ziren. Aitzitik, hiru kide (14.024 euro) eta lau kide eta gehiagoko (11.223 euro) etxeak batez bestekoaren azpitik kokatu ziren, %9,9 eta %27,9, hurrenez hurren.
Halaber, etxeko diru sarreren iturri nagusiari dagokionez, norberaren konturako lana eta jabetzaren eta kapitalaren errentak zituzten etxeak izan ziren 2023an etxeko batez besteko gasturik handiena izan zutenak, urtean 45.245 eurorekin; EAEko batez bestekoarekiko %24,4 gainetik kokatu zen, eta batez besteko gastua %11,4 igo zen 2022koarekin alderatuta. Horrek esan nahi du etxeko batez besteko gastua 4.639 euro igo zela urtean.
Ondoren, diru sarreren iturri nagusia besteren konturako lana izan zuten etxeak etorri ziren, batez beste 38.555 euroko gastuarekin etxe bakoitzeko, 2022an baino %0,5 handiagoa.
Azkenik, etxeko batez besteko gastua 32.441 eurokoa izan zen pentsioak, subsidioak eta bestelako prestazio eta diru sarrera erregularrak sarreren iturri nagusi izan zituzten etxeetan -aurreko urtean baino %0,5 handiagoa eta EAEko batez bestekoaren %10,8 azpitik-.
LURRALDEAK
Bestalde, lurralde historikoen arabera, EAEko 2023ko kontsumoko gastu osoaren %15,5 Arabako familiek egin zuten, Bizkaikoek %52,9 eta Gipuzkoakoek %31,6.
Araban, etxe bakoitzeko batez besteko gastua 36.330 eurokoa izan zen 2023an, aurreko urtean baino %3,3 handiagoa, hau da, etxe bakoitzeko batez besteko gastua 1.150 euro igo zen urtean.
Gastu hazkunderik handiena jatetxeak eta hotelak taldean izan zen, %29,9ko hazkundearekin aurreko urtearen aldean; talde horretan etxe bakoitzeko batez besteko gastua 946 euro igo zen urtean. Aisia eta kultura taldeari dagokionez, Arabako familien batez besteko gastuak ere igoera nabarmena izan zuen 2022ko datuen aldean (%14,7), baita altzariak eta etxeko gaiak multzoko gastuak ere (% 11,4). Aitzitik, 2022an baino gastu txikiagoa izan zuten irakaskuntza (-%29,6), osasuna (-%9,6), komunikazioak (-%7,9) eta garraioak (-%7,4) taldeetan.
Bizkaiko etxe bakoitzean 2023an egindako batez besteko gastua 36.491 eurokoa izan zen, 2022an baino 2.602 euro gehiago (%7,7). Osasuna (%23,0), aisia eta kultura (%26,1), elikagaiak eta alkoholik gabeko edariak (%12,0) eta etxebizitza, ura, elektrizitatea, gasa eta bestelako erregaiak (%7,4) multzoetan izandako gastuen gorakadak eragin zuen hazkunde hori, nagusiki. 2022. urtearen aldean, altzariak eta etxeko gaiak (-%9,3), irakaskuntza (-%9,0) eta komunikazioak (-%1,5) taldeen gastuak jaitsi ziren.
Gipuzkoako etxeen batez besteko gastua %1,4 jaitsi zen 2023an aurreko urtearekin alderatuta, urteko 36.066 euroko batez besteko gastuarekin etxe bakoitzeko. Aisia eta kultura (%17,3), jatetxeak eta hotelak (%2,3), jantziak eta oinetakoak (%1,4) eta etxebizitza, ura, elektrizitatea, gasa eta bestelako erregaiak (%1,3) taldeetan batez besteko gastuak handitu egin ziren, eta irakaskuntzan (-%20,2), garraioan (-%14,2) eta osasunean (-%8,2) izandako jaitsierak nabarmendu ziren.
Andalucía
