EAEko I+Gko gastua %11,6 hazi eta 2.000 milioi eurotik gorakoa izan da lehen aldiz 2023an

BILBO, 15 (EUROPA PRESS)

Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) barneko ikerketa eta garapen teknologikoko (I+G) gastua lehen aldiz izan da 2.000 milioi eurotik 2023an, zehazki 2.002 milioi eurokoa. Zifra hori %11,6ko hazkundearen ondotik gertatu da, eta aurreko urtean baino 208 milioi euro gehiagoko gastua ekarri du, Eustat euskal estatistika erakundearen datuen arabera.

Barne Produktu Gordinari (BPG) dagokionez, EAEko barneko I+G arloko gastua %2,16ra iritsi da 2023an, eta aurreko urtean lortutako %2,07a gaindituz. Datu horiek Europar Batasuna-27ko (EB-27) eta Espainiako azken datu erabilgarriekin alderatzeko 2022ko datuak erabili behar dira: EB-27n BPGren %2,27 zen, eta Espainian %1,44.

Lurralde historikoei dagokienez, erkidegoko barneko I+G gastu osoaren %45,5 Bizkaian egin zen 2023an, %42,6 Gipuzkoan eta %11,9 Araban. Lurralde bakoitzeko BPGari dagokionez, gastua Gipuzkoakoaren %2,76 da, Bizkaikoaren %1,94 eta Arabakoaren %1,60.

Bestalde, barneko I+G arloak 23.300 pertsona enplegatu zituen EAEn dedikazio osoko baliokidetzan 2023an, aurreko urtean baino %7,1 gehiago. Era berean, ikertzaileak 16.305 izan ziren dedikazio osoko baliokidetzan, %7,1eko gehikuntzarekin. Bi zifra horiek ere, I+Gko gastua bezala, zifra errekorrak dira.

Barneko I+G arloko gastuaren egikaritze sektoreari dagokionez, %77,2 enpresek egin zuten (1.545,7 milioi euro), %16,4 goi mailako irakaskuntzak (328,3 milioi), eta gainerako %6,4 administrazioaren mendeko zenbait erakundek (128,5 milioi). Aurreko urtearen aldean, enpresek %11,6 gehitu zuten I+Gko gastua, goi mailako irakaskuntzak %11,5 eta erakundeek %10,9.

Barneko I+G arloko gastuaren finantzaketaren ikuspegitik, enpresek 1.111 milioi euro bideratu zituzten ikerketara, 2022an baino %10,7 gehiago. Zifra hori finantzaketa osoaren %55,5 da, baina finantzatutako guztizkoan duen partaidetza %0,4 puntu jaitsi da aurreko urtearen aldean. Hala ere, finantzaketa iturri nagusia izaten jarraitzen du.

Finantzaketa publikoak, bestalde, 681 milioi eman zituen, aurreko urtean baino %11,9 gehiago, eta barneko I+Gko gastu osoaren %34,0 da. Funtsen gainerako jatorria goi mailako irakaskuntzan (35,5 milioi), irabazi asmorik gabeko erakunde pribatuetan (15,2 milioi) eta atzerrian (159,9 milioi) dago. Hiru zenbateko horiek gastu osoaren gainerako %10,5 dira.

Finantzaketa publikoaren jatorriari dagokionez, EAEko administrazioaren ekarpena da nagusi (508,9 milioi). Aurreko urtearen aldean %6,8 igo ondoren, administrazio publikoak 2023an finantzatutako guztizkoaren %74,7 eta erkidegoan gauzatutako I+G guztiaren %25,4 da.

Bestalde, administrazio zentralak, 135,6 milioiko ekarpenarekin, %29,5 handitu du finantzaketa, eta administrazio publikoek finantzatutako guztizkoaren %19,9an kokatu du bere partaidetza. Azkenik, aldundiek eta toki administrazioek %5,4rekin parte hartu dute (36,5 milioi), eta ekarpena %34,7 handitu da aurreko urtearen aldean.

LANGILEAK

Dedikazio osoko I+G arloko langileak 23.300 ziren 2023an, %7,1 hazi ondoren. Egikaritze sektoreka, 16.452 langile enpresetan zeuden (%6,7ko hobekuntza eta guztizkoaren %70,6), 5.345 goi mailako Irakaskuntzan (+%7,4 eta guztizkoaren %22,9) eta 1.502 administrazio publikoan (+%11,7 eta guztizkoaren %6,4). Lanbide kategoriari dagokionez, 16.305 ikertzaileak ziren (+%7,1), 5.287 teknikariak (+%9,8) eta 1.708 laguntzaileak (+%0,6).

Halaber, dedikazio osoko I+Gko langile guztien %37,3 emakumeak ziren 2023an EAEn (guztira 8.688), aurreko urtean baino %8,2 gehiago dira. Langile guztien artean duten pisua lau hamarren igo da aurreko %36,9tik, eta, denbora ikuspegi zabalago batetik, haien pisua %3,9 puntu igo da 2010. urtearekiko eta %10,7 punturaino 2000. urtearekiko.

I+Gren egikaritze sektorea kontuan hartuta, enpresen sektorean eta goi mailako Irakaskuntzan dago emakumeen presentzia nabarmenena kuantitatiboki, 5.116 eta 2.688 emakumerekin, hurrenez hurren, eta 884 emakume administrazio publikoaren sektorean. Hala ere, termino erlatiboetan, administrazio publikoan emakumeak langile guztien %58,8 dira, goi mailako irakaskuntzan %50,3 eta enpresetan %31,1.