EAEko ingurumen zergak 1.398 milioi eurokoak izan ziren 2023an, aurreko urtean baino %11,4 gehiago

BILBO, 21 (EUROPA PRESS)

Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) ingurumen zergen zenbatekoa 1.398 milioi eurokoa izan zen 2023an, aurreko urtean baino 143 milioi gehiago (+%11,4), hau da, urteko Barne Produktu Gordinaren (BPG) %1,5. Gainera, ingurumen zergak EAEko zerga guztien %7 izan ziren 2023an, aurreko urtean baino lau hamarren gehiago, Eustat euskal estatistika erakundeak landutako Ingurumen Zergen Kontuaren arabera.

Kontu hori Ingurumen Kontuen Sistemaren parte da, eta Eurostat europar estatistika erakundearen metodologiari jarraituz lantzen da.

Ingurumen zergak hiru kategoriatan sailkatzen dira ingurumen arloko irizpidearen arabera: energiaren gaineko zergak, garraioaren gaineko zergak eta kutsaduraren eta baliabideen gaineko zergak.

Horrela, energiaren gaineko zergek izan zuten zenbatekorik handiena 2023an EAEn, 1.186 milioi eurorekin; ingurumen zerga guztien %84,8 izan ziren, 2022arekin alderatuta %9,9 igo ondoren. Hidrokarburoen gaineko zerga bereziaren bilakaeraren ondorio zuzena da hori: 964 milioi euro izan ziren, energiaren gaineko zergen %81,3, eta %7,2ko igoerarekin, hau da, 2022an baino 65 milioi gehiago.

Bigarrenik, garraioaren gaineko zergek 164 milioi euroko ekarpena egin zuten 2023an, aurreko urtean baino %0,9 gehiago, ingurumen zerga guztien %11,7 izanik. Kategoria horretan, trakzio mekanikoko ibilgailuen gaineko zerga nabarmendu zen: 137 milioi euro, zerga multzoko %83,4.

Azkenik, kutsaduraren eta baliabideen gaineko zergek ingurumen zerga guztien %3,5eko ekarpena egin zuten 2023an: 48 milioi euro, 2022an baino 35 milioi gehiago. Multzo horretako igoera handia, kutsaduraren gaineko zergen atalean, batez ere, hondakinen prebentzioa, berrerabiltzeko prestaketa eta birziklatzea sustatzeko helburua duten itundutako bi zerga berri sartzearen ondorio izan zen.

Batetik, berrerabili ezin diren plastikozko ontzien gaineko zerga da eta, bestetik, hondakinak zabortegian uztearen gaineko zerga; lehenengoak 26 milioi izan zituen, eta bigarrenak, 11 milioi.

Zerga motaren araberako sailkapenari dagokionez, BEZik gabeko produktuen gaineko zergek eta inportazioen gaineko zergek bildu zuten ingurumen zergen ehunekorik handiena 2023an (%48,3), 2022an baino %3,1 puntu gehiago (1.075 milioi izan zen) eta ingurumen zerga guztien %76,9 izanik.

Bestalde, ingurumena xede duten bestelako zerga arrunt batzuk %41,9 izan ziren, 2022an baino %1,1 puntu gutxiago, eta 137 milioi eurora iritsi ziren. Ekoizpenaren gaineko beste zerga batzuetan, %20,1 ingurumen zergei zegozkien, 2022an baino %2,2 puntu gehiago, guztira 186 milioi euro eta 2022arekin alderatuta igoera %28,7koa izanik.

EUROPA

Fiskalitate berdea BPGaren gaineko ingurumen zergen bidez bildutako diruaren portzentaje gisa neurtuta, EAEn %1,5ekoa izan zen 2023an, Danimarkaren (%2,1), Frantziaren (%1,8) eta Alemaniaren (%1,7) azpitik, eta Irlandaren (%1,0) eta Luxenburgoren (%1,3) gainetik.

Orobat, 27-EBren batez bestekoa %2,0koa izan zen, eta Espainiako Estatuarena %1,6koa. Taularen goiko muturrean, %3tik gorako tasekin, Grezia, Bulgaria eta Kroazia daude.

Bestalde, 2023rako ingurumen zergen lurraldeen araberako banaketak erakusten du Bizkaiak guztizkoaren %57 metatu zuela, Gipuzkoak %29,2 eta Arabak gainerako %13,8.

Gainera, EAEn ingurumen zergen igoera %11,4koa izan bazen ere, 2022aren aldean Bizkaia nabarmendu zen batez bestekoaren gainetik %13,5eko igoerarekin, eta, ondoren, Gipuzkoa %9,3 gehiagorekin eta Araba %7,3ko igoerarekin.

Azkenik, BPGaren araberako ingurumen zergei dagokienez, Bizkaian %1,7 izan ziren 2023an; Gipuzkoan eta Araban, berriz, pisu txikiagoa eta antzekoa izan zuten, %1,3 ingurukoa.