BILBO, 13 (EUROPA PRESS)
Osakidetzak 36 giltzurrun transplante gurutzatutan parte hartu du 2013an Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) horrelako ebakuntzak egiten hasi zirenetik. Teknika konplexua da, beste autonomia erkidego batzuekin batera egiten dena, eta organo bateragarriak bilatzea eta itxarote zerrendak murriztea errazten du.
Ostegun honetan ospatzen den Giltzurrunaren Nazioarteko Egunaren harira Osakidetzatik jakinarazi dutenez, giltzurrun transplante gurutzatu anizkoitzeko bi ebakuntza egin zituen otsailean Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean. Bi kasuetan, gainera, transplante kateari hasiera ematen zion organoa donazio altruista batetik etorri zen.
Giltzurrun transplante gurutzatuaren programaren oinarria da bi bikoteren edo gehiagoren artean giltzurrun emaile biziak trukatzea. Helburua da giltzurrun gutxiegitasun kronikoa duten pazienteei aukera ematea emaile bizidunen mentu bat jasotzeko, nahiz eta bateraezinak izan beren bikotekideekin eta senideekin (normalean haiek izaten dira emaileak).
Modu honetan, emaileak trukatzearen bidez, elkarren artean bateragarriak diren emaile-hartzaile bikote berriak eratzen dira.
Oraingoan, 15 eguneko epean, Osakidetzak beste bi autonomia erkidegorekin parte hartu du giltzurruneko transplante gurutzatuetan otsailean, eta ebakuntzak arrakastaz egin dira.
Teknikaz harago, bi kasuotan zerbait nabarmena gertatu da: katearen hasiera, hots, emaileak, ez dira hartzailearen bikotekideak edo senideak izan, baizik eta modu altruistan giltzurruna ematea erabaki duten pertsonak. Organo emate altruistan, pertsona batek modu anonimoan ematen du organoa, inolako onurarik lortu gabe, sentimendu humanitarioak eta elkartasun sentimenduak izanik oinarri bakarra.
Azken urteotan, transplante gurutzatuek itxaron zerrendan dauden pertsonen kopurua murriztea lortu dute, bikote bateraezinei transplanteak egiteko aukera ematen baitiete, emaileak trukatuz inplikatutako beste bikotekideekin. Hala, transplante gurutzatuek bateragarritasun handiagoa ematen dute pazientearen eta emailearen artean. Gainera, transplantea emaile bizi batetik dator.
INTZIDENTZIA
Euskal Autonomia Erkidegoan giltzurrun gaixotasun kronikoa duten pazienteen kasu berrien kopurua 124 pertsonakoa izan zen milioi bat biztanleko 2023an, Estatuan intzidentzia tasa txikiena duen autonomia erkidegoetako bat izanik (Estatuko batez bestekoa 151 da).
Orobat, gaixotasun hori duten eta dialisi tratamenduan dauden paziente kopurua 1.000 ingurukoa zen 2023an. EAEn, guztira, 3.000 pertsona inguruk behar dute dialisi edo transplante tratamendua giltzurrunen funtzioa ordezteko.