Osakidetzak prebentzioa eta tratamendu goiztiarra aldarrikatu ditu GIBari aurre egiteko

BILBO, 29 (EUROPA PRESS)

Jaurlaritzako Osasun Sailak eta Osakidetzak nabarmendu dute prebentzioa eta diagnostiko eta tratamendu goiztiarra "erabakigarriak" direla GIB giza immunoeskasiaren birusa duten pertsonen bizi kalitatea hobetzeko, igandean ospatuko den Hiesaren Nazioarteko Eguna dela eta, azken urteetan aurrerapen asko egin diren arren, kasuen %7,5 oraindik diagnostikatu gabe daudelako eta %50 baino gehiago berandu diagnostikatzen direlako.

Horregatik, Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) osasun publikoko erakundeek Hiesaren eta Sexu Transmisiozko Infekzioen Planean ezarrita dauden diagnostiko goiztiarreko, prebentzioko eta prestakuntzako jarduerekin jarraitzeko konpromisoa berretsi dute. Ildo horretan, Osakidetzak planaren asistentzia arduraduna gehitu dio bere egiturari, gaitz horiei epidemiologikoki eta hezkuntza bidez aurre egiten jarraitzeko.

Osasun Sailak eta Osakidetzak 'Ez egin match STI-ekin' izeneko kanpaina jarriko dute martxan abenduan, sexu transmisiozko infekzioen gorakadari buruz sentsibilizatzeko eta, GIB bidezko infekzioen kasuan, azken urteetan infekzio horiek irauten dutela eta zifra egonkor mantentzen direla gogorarazteko.

Horren harira, mezu argia zabaldu nahi dute, preserbatiboa erabiltzea dela transmisioa saihesteko modu nagusia, hain zuzen ere. Gainera, azken urteetan beste prebentzio neurri batzuk ere hartu direla jakinarazi dute, hala nola GIBaren eraginpean egon aurreko profilaxia (PrEP), eta egiaztatu da estrategia oso eraginkorra dela. Une honetan 1.000 pertsona inguru daude jarraipena egiten prebentzio programa horretan.

Diagnostikoari dagokionez, norbaitek GIB bidezko infekzioa duen jakiteko modu bakarra proba espezifiko bat egitea da. Gaur egun, hainbat aukera daude proba egiteko: osasun zentro batera joatea eta analitika bat eskatzea, edo GIBaren test azkar bat egitea. Test hori, hainbat GKEtan eta 60 farmaziako sarean dago eskuragarri dago Euskadin.

2009an erabiltzen hasi zirenetik 2024ko irailera arte, 33.659 GIB test azkar egin dira farmazietan, eta horietatik %0,7k emaitza positiboa izan dute (233). Testen %13,6 Araban egin dira, %33,3 Gipuzkoan eta %53,1 Bizkaian. Erabiltzaile gehienak gizonak dira (%75 inguru), eta 36,8 urte dituzte, batez beste. Zehazkiago, gizonekin sexu harremanak dituzten gizonak erabiltzaile guztien %25 dira, eta detektatutako kasu positiboen erdia kolektibo horretakoa da.

TRATAMENDUAK

Bestalde, tratamenduei dagokienez, oraindik ez da lortu birusa behin betiko desagerrarazten duen medikamenturik, eta egun dauden erretrobirusen aurkako tratamenduek birusaren ugalketa blokeatzen dute eta GIBak organismoan aurrera egiten jarraitzea geldiarazten dute.

Normalean, diagnostikoa egiten den unean hasten da tratamendua, eta bizitza osoan jarraitu behar da hartzen. Horrela, gaur egun, 6.000 pertsona baino gehiago daude tratamenduan Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE).

Tratamendu antirretrobiral horien eskuragarritasunak eta eraginkortasunak GIBa duten pertsonek birus karga hautemanezina izatea ahalbidetzen dute, eta, horrela, birusa beste pertsona batzuei transmititzea eragozten da.