Fiscalía pide xuízo para Explotaciones Gallegas por verteduras da mina de Touro e dous anos de cárcere para dous xefes

Ecoloxistas solicitan arquivar o proxecto de reapertura, que lidera Atalaya Mining xunto a esta empresa dona dos terreos

SANTIAGO DE COMPOSTELA, 31 Mar. (EUROPA PRESS) -

Fiscalía pide abrir xuízo oral á empresa propietaria dos terreos e os dereitos de investigación da antiga mina de Touro e dúas dos seus responsables, para os que solicita dous anos de cárcere e inhabilitación durante ese tempo para o exercicio de toda profesión que teña que ver con actividades mineiras e extractivas.

Nun escrito dirixido ao Xulgado de Instrución número 1 de Arzúa (A Coruña), con data do pasado 8 de marzo, a fiscala Luisa María Suárez Cabo dirixe acusación fronte a Explotaciones Gallegas, que en 1993 adquiriu a concesión da explotación, coñecida como mina de Touro.

Dirixe acusación así mesmo fronte ao administrador solidario de Explotaciones Gallegas desde a súa constitución e fronte á que foi administradora solidaria de Explotaciones Gallegas desde 2009 até 2020, momento no que se lle nomeou á fronte de Casiñas SL.

Na terreos propiedade de Explotaciones Gallegas pretende retomar a explotación de cobre a empresa Cobre San Rafael, composta por Atalaya Mining, que lidera económica e tecnicamente o proxecto, xunto ás propia Explotaciones Gallegas, que achega a superficie e os dereitos de investigación. A iniciativa foi declarada como proxecto estratéxico en 2024 e está en fase de exposición pública.

En 2020, Cobre San Rafael (Atalaya Mining e Explotaciones Gallegas) recibiu unha declaración de impacto ambiental negativa por parte da Xunta para retomar a explotación de cobre, polo que modificou e presentou un novo proxecto, que é o que agora está pendente de tramitación.

FISCALÍA: "AFECTA GRAVEMETNE A FAUNA E FLORA"

O escrito fiscal refírese á balsa de Angumil, que se atopa na esquina sueste dos terreos da explotación mineira de Touro, que está "escavada sobre o terreo natural e carece dun sistema de impermeabilización".

Á súa vez, na esquina nordés da citada charca, "con consentimento e pleno coñecemento do tres acusado e causando un importante dano para o medio ambiente e a calidade das augas, atópase instalada unha tubaxe de PVC corrugado coa función de que, a través da mesma, alíviense por cota e de maneira continua as augas almacenadas na charca", segundo a Fiscalía.

Deste xeito, verte "todo este volume de augas á cabeceira do rego Barral, o cal desemboca no río Lañas, afluente á súa vez do río Ulla".

A fiscala incide en que "dos vastos terreos da mina de Touro, dos que é responsable a mercantil acusada, Explotaciones Gallegas, cuxa xestión está controlada polos tamén acusados (...) saen cara á cabeceira do rego Barral, sen que durante anos procurasen ningunha medida correctora que o evitase, lixiviados con condicións de extrema acidez, elevada condutividade eléctrica e alto contido en ferro e cobre".

Apunta a unha inspección en 2019 e que "resultou constatada a presenza de elementos disoltos en valores que superan os límites de referencia aceptables, moi significativametne o amonio pero tamén metais pesados como o aluminio, cobalto, cobre, níquel e zinc".

Esta situación, engade, "persistía" noutra visita de 2021 e, para a fiscala, pode concluírse que se trata dun "caso típico de escorrentía aceda de minas".

Advirte de que "algúns" dos metais pesados son "extremadamente tóxicos" e que "a situación afecta gravemente á fauna e a flora". En concreto, fala de "despoboamento do macrobentos e ausencia total de peixes no río Barral".

Após indicar toda unha serie de normativa, o escrito establece que os acusados puxeron en marcha un proxecto de drenaxe temporal da balsa que bombea as augas á balsa Vieiro "sen que conste que en etsa última a depuradora que figura no proxecto chegue a extraer os metais".

"Non consta acreditado que a mercantil acusada adopte e execute efizcazmente un modelo de organización e xestión para previr delitos", agrega.

Por iso pide dous anos de cárcere e inhabilitación para os responsables e dous anos de multa a razón de 30 euros diarios para Explotaciones Gallegas, así como, solidariamente, "a obrigación de cesar na vertedura de augas" e "un plan para restaurar na medida do posible o nacemento do rego Barral".

ECOLOXISTAS EN ACCIÓN: "PON EN CAUSA O PROXECTO"

Ecoloxistas en Acción recibiu notificación deste escrito de Fiscalía a semana pasada e interpreta que "pon en causa o proxecto de reapertura da mina".

Esta asociación indica nun comunicado que, xunto á Plataforma Veciñal Mina Touro-O Pino Non, solicita á Xunta que retire ao proxecto de reapertura da mina a condición de interese estratéxico "e proceda ao seu arquivo".

RUEDA: "DESCOÑEZO SE HAI CONEXIÓN"

Pola súa banda, o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, preguntado sobre esta cuestión na comparecencia de prensa posterior ao Consello, afirmou descoñecer a decisión da Fiscalía, polo que, engadiu, "pouco" pode dicir respecto diso.

En todo caso, defendeu que á Xunta o que lle corresponde é revisar o proxecto que actualmente está presentado "con independencia dos seus promotores". "Tampouco coñezo se hai algún tipo de conexión, así que pouco podo dicir", resolveu.